S?ng mi trong lng ??ng ??i
Khng t ??ng ??i ti ? n?m l?i c?a ng Si Gn, n?m l?i v?i ??t ph??ng Nam tr??c ngy ton th?ng. Thng t? ny, ti tm ??n nh li?t s? Tr?n V?n Tr?c ? xm L??ng Ninh, x Xun ?an, Nghi Xun, H T?nh. Th?p nn nhang ln bn th? ng??i ??ng ??i, trong khi h??ng tr?m m?c, lng ti b?ng s?ng d?y c? m?t mi?n k ?c
C? m?i tháng t? v?, tôi l?i tìm ??n nh?ng ??ng ??i ?ã cùng mình th?n t?c ti?n v? gi?i phóng Sài Gòn trong chi?n d?ch H? Chí Minh l?ch s?. Nh?ng ng??i lính ngày ?y, s? ít ?ang t?i ng?, s? nhi?u h?n ?ã tr? v? ??i th??ng.
Không ít ??ng ??i tôi ?ã n?m l?i c?a ngõ Sài Gòn, n?m l?i v?i ??t ph??ng Nam tr??c ngày toàn th?ng. Tháng t? này, tôi tìm ??n nhà li?t s? Tr?n V?n Tr?c ? xóm L??ng Ninh, xã Xuân ?an, Nghi Xuân, Hà T?nh. Th?p nén nhang lên bàn th? ng??i ??ng ??i, trong khói h??ng tr?m m?c, lòng tôi b?ng s?ng d?y c? m?t mi?n ký ?c…
 |
|
Li?t s? Tr?n V?n Tr?c hy sinh ngày 12-4-1975 t?i c?a ngõ Sài Gòn. ?nh ch?p l?i c?a Nguy?n Xuân Di?u |
Kho?ng gi?a n?m 1974, ngày ?y tôi ?ang là Ti?u ?oàn tr??ng b? binh thu?c Trung ?oàn 266, S? ?oàn 341. Ti?u ?oàn tôi ???c b? sung g?n 30 tân binh quê Hà T?nh. Trong g?n 30 chi?n s? ?y, ng??i gây ???c s? chú ý nh?t c?a tôi là m?t anh lính ??ng h??ng, mang cái tên ng? ng?: Tr?n V?n Tr?c.
Là “dân” Hà T?nh, nên Tr?c r?t c?n cù, ch?u khó. T? vi?c n?u ?n, quét nhà, ?ánh tranh, d?ng lán… Tr?c ??u làm tr?n tru. Nh?ng n?i ?am mê nh?t c?a Tr?c là nh?ng cu?n sách giáo khoa. ?êm ?êm, trong ti?ng gào rú c?a ??n bom, c?a ti?ng máy bay trên ??u, d??i c?n h?m cá nhân, Tr?c m?i mê v?i nh?ng trang sách.
Nh?ng l?n ??n th?m ??ng h??ng, Tr?c th??ng ng??c ?ôi m?t trong veo lên nhìn tôi: “Chúng ta s? ti?n v? Sài Gòn, ph?i không th? tr??ng? Sài Gòn gi?i phóng thì ??ng bào ta trong ?ó ???c s?ng trong ??c l?p, t? do; ??t n??c ???c hòa bình. Em s? ???c thi vào ??i h?c ?? th?c hi?n ??c m? c?a mình. Em s? tr? thành k? s? xây d?ng, th? tr??ng ?!”.
Nh?ng n?m tháng ?y, th?i gian trôi ?i d? d?i quá. D? d?i ??n ?? ng??i lính chúng tôi không còn c?m giác v? th?i gian n?a. Th?i gian nh?p nhòa màu l?a cháy, nh?p nhòa màu máu ??. Ch? có màu xanh áo lính chúng tôi và nh?ng ??c m? c?a ng??i lính làm cho chúng tôi nh?n ra ? ?ây còn có màu xanh. M?t màu xanh khát khao và hy v?ng…!
Tháng 4-1975, s? ?oàn chúng tôi nh?n l?nh ti?n v? gi?i phóng Xuân L?c ??p tan cái ch?t ch?n kiên c? nh?t c?a ??ch ? c?a ngõ Sài Gòn. Lúc này, Tr?c ?ã là h? s? ti?u ??i tr??ng thu?c trung ??i h?a l?c tr?c thu?c ti?u ?oàn. Ti?u ?oàn ém quân trong m?t r?ng cao su, ch?n ?ánh quân ??ch ti?p vi?n cho Xuân L?c.
Hôm ?ó, ch?ng 9 gi? sáng, hình nh? ?ánh h?i ???c ?i?u gì b?t ?n, ??ch cho máy bay rà soát trên ??i hình quân ta và tung thám báo ra lùng s?c. B?n thám báo dàn hàng ngang, v?a ?i, v?a b?n nh? vãi ??n, ti?n v? h??ng tr?n ??a quân ta. Nguy c? tr?n ??a b? l? treo l? l?ng ngay tr??c m?t. ?úng lúc ?ó, Tr?c ôm súng ch?y ??n bên tôi:
- Báo cáo th? tr??ng, cho ti?u ??i em xu?t kích!
- Xu?t kích? – Tôi tròn m?t – ??ng chí có khùng không ??y? N? súng bây gi? tr?n ??a s? l?, còn ?âu là ph?c kích, là b?t ng? n?a?!
- Báo cáo: N?u không xu?t kích, c? ??i ??i thám báo ?ang càn vào ??i hình ta th? kia, s?m mu?n gì tr?n ??a c?ng l?. Theo em bi?t, trong ti?u ?oàn ?ang có 5 ??ng chí du kích ??a ph??ng làm nhi?m v? d?n ???ng. B?n em s? ??i qu?n áo cho h? r?i tách ra kh?i ??i hình, n? súng ?ánh l?c h??ng ??ch. N?u có b? gì, chúng c?ng ch? nghi b?n em là du kích và s? ch?ng còn nghi ng? có ch? l?c ta ? ?ây!
Tôi ?ã hi?u ý ??nh c?a ng??i ti?u ??i tr??ng, ng??i ??ng h??ng c?a mình. M?t thoáng ??n ?o trong ??u tôi. Nh? ??c ???c ý ngh? ?ó, Tr?c g?n gi?ng:
- ?? b?n em xu?t kích, khi ?ang còn k?p! Quy?t ??nh ?i, th? tr??ng!
Tôi c?n môi, g?t ??u. H?n 15 phút sau, ti?ng súng c?a ti?u ??i 5 ng??i do Tr?c ch? huy ?ã n? vào sau l?ng l? thám báo. Các anh v?a b?n, v?a rút. B?n ??ch hò nhau ?u?i theo. Ti?ng AK n? t?ng ?i?m x? ng?n, lúc n?i này, lúc n?i khác, xa d?n ??i hình ph?c kích c?a ti?u ?oàn.
G?n m?t gi? sau, ti?ng súng c?a ti?u ??i Tr?c ch? còn n? l? t? r?i im b?t. Ng?i trong công s?, b?ng m?t th??ng, nhi?u cán b?, chi?n s? c?ng th?y l? gi?c ?ang kéo thi th? 5 anh em ra m?t ???ng. Chúng tôi th?y ru?t mình nh? ?ang b? xát mu?i. Nhi?u ng??i c? ghìm ti?ng n?c, r?ng nghi?n kèn k?t; có ng??i ?ôi tròng m?t b?t máu!
Qua b? ?àm, tôi nghe b?n thám báo báo v? th??ng c?p c?a chúng: “?ã ch?m súng v?i m?t trung ??i du kích c?ng quân. T?t c? c?ng quân ?ã b? b?n h? (!)”, r?i chúng hí h?ng rút lui. L? máy bay L19 c?ng không còn vo ve trên ??u n?a.
M?t lúc sau, ?oàn quân xa c?a ??ch ti?p vi?n cho Xuân L?c ch?ng nghi ng? gì, ti?n vào tr?n ??a ta ph?c kích. Khi chi?c xe cu?i cùng l?t vào t?m ng?m c?a DKZ, tôi ??m m?nh tay xu?ng ??t, g?m lên:
- Vì Sài Gòn gi?i phóng! Tr? thù cho ti?u ??i ??ng chí Tr?c! B…?n!
Trong cu?c ??i tr?n m?c c?a mình, ch?a bao gi? tôi th?y ti?ng súng ti?u ?oàn n? d? d?i ??n th?. Nh?ng lu?ng ??n DKZ, B40, B41 ??u tiên ?ã thiêu cháy g?n h?t ?oàn xe. Tôi phát l?nh xung phong. C? ti?u ?oàn lao lên b?ng s?c m?nh c?m thù và tình yêu ??ng ??i. ?oàn quân ti?p vi?n c?a ??ch b? tiêu di?t hoàn toàn. Lúc ?ó là tr?a ngày 12-4-1975!
?ã 31 n?m Sài Gòn ???c gi?i phóng!
??t n??c ?ang kh?i s?c t?ng ngày trong công cu?c ??i m?i c?a ??ng ta. S?ng trong thanh bình, r?t nhi?u ?êm, r?t nhi?u n?m, hình ?nh c?a Tr?c, c?a ti?u ??i anh hùng ?y c? hi?n v? cháy rát trong tim tôi. Và có th? hình bóng c?a ng??i ??ng ??i ?y s? ?i theo tôi su?t cu?c ??i.
Tr?c ?ã ?i xa. Anh ?ã ???c ??ng ??i và bà con cô bác ??a v? an ngh? ? ngh?a trang Long Khánh ngay c?a ngõ Sài Gòn. Trong ký ?c c?a tôi và bao ??ng ??i, mãi mãi, anh và nh?ng ng??i lính nh? anh ?ã ngã xu?ng cho cu?c ??i hôm nay, ?ã tr? thành b?t t?!
Và, c? ?? tháng t? v?, trong tôi l?i hi?n v? l?p lánh màu xanh quân ph?c c?a nh?ng ?oàn quân ào ?t ti?n v? Sài Gòn; l?i hi?n v? l?p lánh màu xanh quân ph?c s?m ?en khói súng c?a Tr?c ?ang ôm súng lao lên d??i m?t tr?i ??n l?a. Hình nh? ?âu ?ó trên các gi?ng ???ng ??i h?c, tôi v?n th?y Tr?c b?ng x??ng, b?ng th?t ?ang ng?i tr??c trang sách m?, mi?ng m?m c??i, ng??c ?ôi m?t trong veo lên b?c gi?ng.
Và, tôi b?ng nh?n ra m?t ?i?u th?t ?m áp: Nh?ng ng??i lính nh? anh v?n còn s?ng mãi trong trái tim, trong n?i nh?, trong ký ?c m?i chúng tôi; ??ng cao h?n s? ph?n con ng??i!
|
Li?t s?: Tr?n V?n Tr?c
Sinh n?m: 1956, quê: xã Xuân ?an, huy?n Nghi Xuân, t?nh Hà T?nh
Hy sinh ngày: 09/04/1975 t?i th? xã Xuân L?c, t?nh ??ng Nai
|
Tháng 4-2006
Vi?t theo l?i k? c?a Trung t L V?n Vinh, nguyn Ti?u ?on tr??ng Ti?u ?on 4, Trung ?on 266, S? ?on 341
