Thưa các anh, chị!

Nhận thấy thực tế các gia đình LS không có kiến thức về mảng quân sự, không hiểu được về tình hình chiến trường và không biết làm cách nào để có được thông tin về LS dù có tâm nguyện và dốc sức tìm kiếm; để hỗ trợ các gia đình Liệt sỹ, tôi xin cung cấp một số thông tin tổng hợp sau:

1. Về sư đoàn 3 Sao Vàng:

- thành lập ngày 02/9/1965 tại tại khu rừng Bà Bơi, xã Ân Nghĩa, huyện Hoài Ân, Bình Định; là sư đoàn chủ lực của QK V (mặt trận B1) phụ trách chiến trường từ Bình Định ra đến phía nam Quảng Ngãi.

- Được mang tên “đoàn Sao Vàng”. Lấy hình ảnh “Sao Vàng” nhằm nhắc cán bộ chiến sĩ hãy dũng cảm chiến đấu vì lá cờ vinh quang của Tổ quốc, vì một nước Việt Nam độc lập và thống nhất.

- mật danh công trường 3, Sao Vàng.

- Tháng 7/1970, do những khó khăn về quân số, lương thực. vũ khí và trang bị, Khu ủy, Đảng ủy và BTL QK 5 chủ trương chấn chỉnh lại các đơn vị chủ lực, tăng cường cho các đơn vị địa phương, kịp thời đối phó với âm mưu mới của địch. Từ chủ trương đó F3, sau khi phân tán E22, một lần nữa lại thu hẹp với ý định khi nào có điều kiện sẽ nhanh chóng tập trung lại. Cụ thể là BTL F3 chỉ giữ lại một số cán bộ chủ chốt, chuyển thành bộ phận tiền phương quân khu do sư đoàn trưởng Huỳnh Hữu Anh lúc này là Phó Tham mưu trưởng Quân khu phụ trách. Chính ủy sư đoàn Nam Khánh được điều về nhận công tác ở Cục chính trị quân khu. Các C, D trực thuộc giữ nguyên biên chế, tổ chức bổ sung cho E2 và E12. Một số khác bổ sung cho tỉnh đội Bình Định. E2 có thêm ba tiểu đoàn pháo mặt đất, cao xạ và đặc công, do phó sư đoàn trưởng Việt Sơn làm trung đoàn trưởng, chủ nhiệm chính trị sư đoàn Nguyễn Ngọc Tiến làm chính ủy trung đoàn. E12 có thêm tiểu đoàn công binh vẫn do trung đoàn trưởng Lê Chí Thuận và chính ủy Nguyễn Văn Vợi chỉ huy. Cùng lúc ấy quân khu điều tiểu đoàn đặc công (D7 E12) bổ sung cho tỉnh Khánh Hòa.

- tháng 6/1971, Đảng uỷ QK 5 quyết định thành lập thêm sư đoàn bộ binh 771 và tập trung lại sư đoàn 3 Sao Vàng sau một năm tạm thời phân tán; đồng thời bổ sung cho sư đoàn ba tiểu đoàn: D cao xạ 12,7; D cối ĐKZ và D công binh.

2. Các trung đoàn của sư đoàn 3 (F3) Sao Vàng gồm có:

a. Trung đoàn 2:

- Trung đoàn 2 (E2 F3): gồm D1, D2, D3 và các đại đội trợ chiến, hoả lực; trung đội trinh sát, thông tin,…

- Trung đoàn 2 có các phiên hiệu, mật danh sau Trung đoàn An Lão, mật danh Quyết tâm, mật danh Liên gia 4, nông trường 2.

b. Trung đoàn 12:

- Trung đoàn 12 (E12 F3): nguyên gốc là E18A F325 (hầu hết là lính gốc Thanh Hoá, Nghệ An, Quảng Bình,… ) gồm D4, D5, D6 và các đại đội trợ chiến, hoả lực; trung đội trinh sát, thông tin,…

- Trung đoàn 12 có các phiên hiệu, mật danh sau Trung đoàn Tây Sơn, mật danh Quyết chiến, mật danh Liên gia 6

c. Trung đoàn 22

- Trung đoàn 22: cán bộ chiến sỹ hầu hết là người Miền Nam tập kết ra Bắc và được bổ sung D8 E1 QK V ; phiên hiệu thành D7, D8, D9 và các đại đội trợ chiến, hoả lực; trung đội trinh sát, thông tin,…

- Trung đoàn 22 có mật danh Quyết thắng.

- Tháng 2/1970, Quân khu V quyết định phân tán E22 F3 bổ sung cho các tỉnh đội như sau: D7 ra Quảng Ngãi, D8 ở Bình Định, D9 vào Phú yên. Số còn lại (thường một E có các C đặc công, trính sát, công binh; B quân y, hậu cần , vệ binh trực thuộc ) bổ sung cho E2, E12 và sư đoàn bộ.

d. Trung đoàn 21:

- Trung đoàn 21: thành lập tháng 4/1965 tại tỉnh Hà Bắc, phần lớn cán bộ chiến sỹ là người Hải Hưng và Hà Bắc; Phan Viên là E trưởng, Nguyễn Ngọc Tiến là Chính uỷ

- Tháng 7/1965, E21 hành quân vào chiến trường, đứng chân trong đội hình sư đoàn 2 (F2) QK V. Đến tháng 6/1971, về đứng chân trong đội hình F3 Sao Vàng. Đến tháng Cuối tháng 6/1973, theo Nghị quyết Quân ủy Trung ương về củng cố tổ chức biên chế lực lượng vũ trang, Quân khu 5 giải thể sư đoàn 711, trung đoàn 21 (thuộc sư đoàn Sao vàng) và thành lập lữ đoàn 52. Trung đoàn 141 (thuộc F2) đang ở nam Quảng Ngãi được lệnh về đội hình sư đoàn Sao Vàng thay thế trung đoàn 21.

5. Trung đoàn 141:

- mật danh trung đoàn Hoài Ân – đoàn Hoài Ân.

- gốc là E141 F312 hành quân vào chiến trường tham gia chiến đấu tại mặt trận 4 – mặt trận Quảng Đà; đến tháng 7/1970 về F2 và tháng 06/1973 đứng chân trong đội hình F3 cho đến nay. Khi về F3, Trung đoàn do đồng chí Phan Thanh Dư làm trung đoàn trưởng, đồng chí Nguyễn Ngọc San làm chính ủy.

6. Trung đoàn pháo binh 68:

- cuối năm 1974, sư đoàn đã thành lập trung đoàn 68 pháo binh, gồm tiểu đoàn 17 pháo mang vác (cối 120, 82, DKZ.75, DKB, A12, H.l2); tiểu đoàn súng máy cao xạ 12,8; tiểu đoàn cao xạ 37 và tiểu đoàn pháo cơ giới gồm lựu pháo 105, tách từ tiểu đoàn 17 ra và pháo 85 nòng dài mới được quân khu bổ sung.

- Xem thêm bài viết về D30 pháo binh F3 tại mục http://nhantimdongdoi.org/?ssoft=2006&item=4&EventID=1&subid=16&newsID=2187&sid=

3. Các tiểu đoàn trực thuộc của F3 Sao Vàng:

a. D đặc công:

- Từ giữa năm 1968, F3 có đợt bổ sung quân số gồm hơn 1000 chiến sỹ mới từ Bắc vào. Chấp hành chỉ thị của Bộ tư lệnh Quân khu, sư đoàn đã thành lập xong tiểu đoàn đặc công 40 (D40), lấy đại đội 1 tiểu đoàn đặc công 300 của quân khu làm nòng cốt. Các trung đoàn cũng thành lập các đại đội đặc công và đã tranh thủ cho bộ đội tập luyện chiến thuật mới.

- Ngoài ra, F3 còn có C70, C71 đặc công (thành lập thêm do tình hình bộ binh hóa đặc công) và các E có các đại đội đặc công riêng.

b. D công binh: (D90 hay D19):